Kusiyanitsa pakati pa graphite ndi carbon pakati pa zinthu za carbon ndi momwe mpweya umapangidwira mu nkhani iliyonse. Ma atomu a carbon amalumikizana mu unyolo ndi mphete. Muzinthu zonse za carbon, mapangidwe apadera a carbon amatha kupangidwa.
Mpweya umatulutsa zinthu zofewa kwambiri (graphite) ndi chinthu cholimba kwambiri (diamondi). Kusiyana kwakukulu pakati pa zinthu za kaboni ndi momwe mpweya umapangidwira munkhani iliyonse. Ma atomu a carbon amalumikizana mu unyolo ndi mphete. Muzinthu zonse za carbon, mapangidwe apadera a carbon amatha kupangidwa.
Chigawochi chimakhala ndi luso lapadera lopanga zomangira ndi zophatikizika zokha, ndikuzipatsa mphamvu yokonza ndikusinthanso maatomu ake. Pazinthu zonse, kaboni umatulutsa kuchuluka kwambiri kwamagulu - pafupifupi 10 miliyoni mapangidwe!
Mpweya umakhala ndi ntchito zosiyanasiyana, monga mankhwala a carbon ndi carbon. Kwenikweni, imakhala ngati ma hydrocarbons mu mawonekedwe a methane gasi ndi mafuta osapsa. Mafuta osapsa amatha kutayidwa mu petulo ndi palafini. Zinthu zonsezi zimakhala ngati mafuta otenthetsera, makina, ndi zina zambiri.
Mpweya umakhalanso ndi udindo wopanga madzi, chinthu chofunika kwambiri pa moyo. Imapezekanso ngati ma polima monga cellulose (muzomera) ndi mapulasitiki.
Kumbali ina, graphite ndi allotrope ya carbon; Izi zikutanthauza kuti ndi chinthu chopangidwa ndi carbon yoyera. Ma allotropes ena ndi diamondi, amorphous carbon, ndi makala.
Graphite” amachokera ku mawu achigiriki akuti “graphein,” omwe m’Chichewa amatanthauza “kulemba.” Amapangidwa pamene maatomu a carbon akulumikizana wina ndi mzake kukhala mapepala, graphite ndi mtundu wokhazikika wa carbon.
Graphite ndi yofewa koma yamphamvu kwambiri. Imalimbana ndi kutentha komanso, nthawi yomweyo, woyendetsa bwino kutentha. Imapezeka m'miyala ya metamorphic, imawoneka ngati chitsulo koma chosawoneka bwino mumtundu womwe umachokera ku imvi mpaka wakuda. Graphite ndi mafuta, khalidwe lomwe limapangitsa kuti likhale mafuta abwino.
Graphite imagwiritsidwanso ntchito ngati pigment ndi kuumba popanga magalasi. Zida za nyukiliya zimagwiritsanso ntchito graphite ngati electron moderator.
N'zosadabwitsa kuti chifukwa chiyani carbon ndi graphite amakhulupirira kuti ndizofanana; iwo ali pachibale, pambuyo pake. Graphite imachokera ku carbon, ndipo carbon imapanga graphite. Koma kuwayang'anitsitsa kudzakupangitsani kuwona kuti siali amodzi.
Nthawi yotumiza: Dec-04-2020